سفارش تبلیغ
صبا ویژن
دارالقرآن امام علی علیه السلام آموزش و پرورش شهرستان استهبان
یا علی (ع)

روز یا واقعه غدیر خم :

غدیر خم در نزد مسلمین حائز اهمیت بسیاری است ، زیرا پیامبر اکرم (ص) در موقع برگشتن از حجةالوداع در این ناحیه خطبه غرائی ایراد کرد و مخصوصاً  شیعیان برای این روز اهمیت بیشتری قائلند زیرا در این روز پیامبر (ص ) علی (ع ) را به امامت منصوب کرد.در تاریخ حبیب السیر درباره این واقعه چنین آمده : حضرت رسول پیش از طلوع صبح طواف وداع نمود و از طرف اسفل مکه بیرون خرامید و متوجه مدینه گشت . طی مسافت ، میفرمود تا به منزل غدیر خم که از نواحی جحفه است رسید. و در کشف الغمة مسطور است که حضرت شفیعالامة (ص ) بعد از وصول به غدیر خم در آن موضع که به سبب فقدان آب و علف قابلیت نزول نداشت فرودآمد و اهل اسلام لوازم متابعت به تقدیم رسانیدند، و سبب نزول در آن منزل این بود که قبل از آن حضرت مقدس نبوی که به موجب وحی سماوی مامور شده بود که جناب ولایت مآب مرتضوی را به خلافت خویش نصب فرماید و آن حضرت اظهار این صورت به جهت دریافت بعض مهام در تاخیر انداخته بود و چون به منزل غدیر خم رسید و معلوم نمود که پس از تجاوز از آن مکان طوایف انسان از موکب همایون جدا شده به طرف منازل خود خواهند رفت و اراده ازلی مقتضی آن بود که تمامی آن مردم از امامت شاه ولایت وقوف یابند این آیت نازل شد که «یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک » (قرآن 5/67); یعنی فی استخلاف علی و النصب علیه بالامامة «و ان لم تفعل فما بلغت رسالتک واللّه یعصمک من الناس » و چون بنابر مدلول کریمه مذکوره وجوب نصب امیرالمومنین علی به خلافت بتحقیق انجامید حضرت رسالت (ع ) در آن موضع منزل گزید و فرمود که در سایه اشجار بعض آن حوالی را صفائی دادند و پالانهای شتران را جمعساخته بر زبر یکدیگر نهادند و بلال به اشارت آن حضرت ندا کرد که الصلوة جامعة و به روایتی آواز برآورد که : حی علی خیر العمل ، خلایق مجتمع گشته رسول (ص ) بر بالای آن پالانها برآمد و علی مرتضی نیز به فرموده آن حضرت بالا رفته بر یمین سیدالمرسلین بایستاد. آن سروربعد از ادای حمد و ثنای باری تعالی از انتقال خویش به عالم دیگر مردم را آگاه گردانید و فرمود که میان شما دو امر عظیم می گذارم که اگر دست در آن زنید گمراه نشوید: یکی از آن دو بزرگتر است از دیگری ، و آن دو چیز قرآن و اهل بیت من است و این هر دو از یکدیگر جدا نشوند تا لب حوض کوثر به من رسند. پس فرمود که ایها الناس آیا نیستم من اولی به شما از نفسهای شما؟ ازاطراف و جوانب آواز برآمد که : بلی . حضرت فرمود که هرکس من اولی ام به او از نفس او، علی به او اولی است از نفس او. آنگاه دست شاه ولایت پناه را گرفته ، گفت : من کنت مولاه فهذا علی مولاه ، اللهم و ال من والاه و عادمن عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله و ادا الحقمعه حیث کان . آنگاه شاه ولایت پناه به موجب فرموده حضرت رسالت دستگاه بر در خیمه نشست تا طوایف خلایق به ملازمتش رفته لوازم تهنیت به تقدیم رسانیدند، و از جمله اصحاب عمربن الخطاب جناب ولایت مآب را گفت : بخ بخ یاابن ابی طالب اصبحت مولائی و مولای کل مومن و مومنة; یعنی خوشا به حال تو ای پسر ابی طالب که بامداد کردی در وقتی که مولای من و مولای هر مومن و مومنه بودی . بعد از آن امهات مومنین برحسب اشارت سیدالمرسلین به خیمه ام المسلمین رفته شرط تهنیت به جای آوردند و به روایت علماء مذهب ائمه امامیه آیت کریمه «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت ُ علیکم نعمتی (قرآن 5/3) دراین روز نازل گشت ، و حضرت رسول (ص ) فرمود: اللّه اکبر علی اکمال الدین و اتمام النعمة و رضی الرب برسالاتی و الولایة لعلی بن ابی طالب ، و چون حضرت خیرالبریة در غدیر خم از قضیه مذکوره فراغت یافت کوچ فرموده به مدینه شتافت ، و پس از وصول بدان بلده طیبه این کلام برزبان همایونش جاری شد که لااله الااللّه وحده لاشریک له ، له الملک و له الحمد و هو علی کل شی قدیر، آئبون تائبون عابدون ساجدون لربنا حامدون صدق اللّه وعده و نصر عبده و هزم الاحزاب وحده . (تاریخ حیب السیر چ خیام ج 1 صص 410 - 412). در کتاب تاریخ اسلام چنین آمده : در اخبار شیعه متواتر است که در منزل غدیر خم ، پیغمبر به موجب وحیی که رسیده بود مردم را جمع کرد و بر منبری از جهاز شتر بالا رفت و علی را با خود به منبر برد و پس از خطبه ای مشتمل بر وعظ و اخبار از نزدیکی وفات خود گفت : انی مخلف فیکم ما ان تمسکتم به لن تضلوا من بعدی : کتاب اللّه و عترتی فی اهل بیتی لن یفترقا حتی یردا علی الحوض ، پس بازوان علی را گرفته بلند کرد و با صدای رسا گفت : من کنت مولاه ... الحدیث ، و از منبر فرودآمده مردم را فرمود دسته دسته بروند و بر علی به امارت مومنین سلام کنند و چنین کردند مخصوصاً عمر که درتهنیت اطناب کرد و گفت بخ بخ لک ...: پس در همان منزل آیه نازل شد که : الیوم اکملت لکم ... (قرآن 5/3) الاًّیة. سپس عده ای از صحابه که ناراضی شده بودند در عقبه ارس به قصد پیغمبر کمین کردند ولی جبرئیل پیغمبر را بر مکر آنان آگاه کرد و نتیجه نگرفتند. باید دانست که حدیث من کنت مولاه ... را اهل سنت نیز روایت کرده اند. (تاریخ اسلام تالیف علی اکبر فیاض چ دانشگاه صص 106 - 107). ابن خلکان گوید: لیله عید غدیر شب 18 ذی الحجه است و غدیر خم میان مکه و مدینه قرار دارد و در آن غدیر آبی است و گفته اند که آنجا غیضه ای است . هنگامی که پیغمبر (ص ) از مکه شرفها اللّه تعالی در سال حجةالوداع برمی گشت بدینجا رسید با علی بن ابی طالب (رض ) مواخات کرد و گفت : علی منی کهارون من موسی ، اللهم وال من والاه ... الحدیث ، و شیعه را موضوع علاقه زیادی است . حازمی گوید: غدیر خم وادیی بین مکه و مدینه در نزدیکی جحفه است که پیغمبر (ص ) در نزدیکی آن خطبه کرد و این وادی به کثرت وخامت و گرمای سخت موصوف است . (از وفیات الاعیان چ تهران ج 2 ص 223). صاحب النقض در این باره چنین آرد: چون مصنف نامنصف دعوی علم به اخبار وآثار می کند بایستی که انکار نکردی که روز سقیفه که مهاجر و انصار تقریر امامت می کردند ابوبکر و عمر در مسجد رسول (ص ) باهم بودند مغیره درآمد و گفت : چه خواهید کردن ؟ عمر گفت : «ننتظر هذا الشاب حتی نبایعه » (گوش به علی می داریم تا بر وی بیعت کنیم ). مغیره که اورا «ادهی العرب » گفتندی ، گفت : زنهار که با علی (ع ) بیعت مکنید و دیگری را اختیار کنید که کفایت است رسالت در بنی هاشم . تا ایشان به سقیفه رفتند و بر ابوبکرابوقحافه بیعت کردند و فاطمه زهرا روز بیعت به باب النجد (ظاهراً به باب المسجد) آمد و گفت : «لاعهد لی بقوم اسواء محضراً منکم ، ترکتم رسول اللّه (ص ) جنازة بین ایدینا و قطعتم امرکم فیما بینکم ، لم توامرونا و لم تروا لنا حقنا (حقاً) کانکم لم تعلموا ما قال یوم غدیر خم : واللّه لقد عقد له یومئذ الولاء، لیقطع منکم بذلک منها الرجاء، و لکنکم قطعتم الاسباب بینکم و بین نبیکم ، واللّه حسیب بیننا و بینکم فی الدنیا و الاًّخرة; یعنی ای مردم من قومی نکوهیده تر از شما ندیده ام . جنازه پیغمبر را در میان ما بازگذاشتید در طلب دنیا شتافتید و از فرمان رسول خدای روی برتافتید و حق ما را ندیده انگاشتید چنانکه گویا نشنیدید و ندانستید آنچه در غدیر خم بفرمود: سوگند با خدای که پیغمبر خلیفتی خویش در حق علی منصوص داشت تا شما آرزوی آن نکنید وشما رشته انتساب و انتماء را در میان خود و پیغمبرخود قطع کردید و خداوند در دو جهان میان ما و شما حاکم باشد.» (کتاب النقض ص 28 و ناسخ التواریخ ج خلفا ص 40). رجوع به احتجاج طبرسی و بحارالانوار ج 8 ص 40 شود. سیدحمیری (105 - 173 ه" . ق.) اشهر شعرای شیعه حادثه غدیر خم را به نظم آورده و آن حادثه به عقیده شیعیان این است که پیغمبر (ص ) روز غدیر خم دست علی (ع ) را گرفت و گفت :

من کنت مولاه فعلی مولاه


|+| ????? ??? ???? مدیر وبلاگ ?? سه شنبه 89/8/25 ???? 6:4 عصر | نظر